حکم فقهی تهیه گزارش و پخش خبر از مجالس حرام

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی طائب استاد درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج فقه خبر که پیش از ظهر امروز در سالن اجتماعات خبرگزاری رسا برگزار شد در بیان حرمت اشاعه فحشا، تهیه گزارش از مجالس حرام را در صورتی که اشاعه فحشا محسوب شود حرام دانست.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، وی با بیان اینکه استدلال در مسأله مذکور، عنوان دلیل حرمت اشاعه فحشا است و با توجه به آیه قرآن درباره حرمت اشاعه فحشا اختلافی نیست، متذکر شد: هر گناهی که وعده عذاب داشته باشد از گناهان کبیره است و از آنجا که برای اشاعه فحشا وعده عذاب داده شده بنابراین اشاعه فحشا از گناهان کبیره است.

 

وی افزود: اشاعه فحشا با هر عنوان که باشد فرقی نمی‌کند، برخی مواقع اشاعه فحشا در این است که فردی عملا فحشایی را در اجتماع اشاعه دهد، یعنی مرتکب فحشای علنی شود و گاهی درباره یک فحشا تبلیغ کنند یعنی مردم به انجام این عمل تشویق شوند که در هر دو صورت مصداق اشاعه فحشا است.

 

استاد درس خارج حوزه علمیه قم ادامه داد: گاهی تبلیغ فحشا می‌شود اما نه از طریق فراخوان و تبلیغ بلکه از طریق مجالسی که در آن فحشا انجام می‌شود؛ بنابراین اگر از این مجالس حرام مرتب اطلاع‌رسانی شود که این مجالس در ذهن مردم توسعه یابد به گونه‌ای که تحقق آن در جامعه عادی‌سازی شود، مصداق اشاعه فحشا است.

 

وی تلاش در جهت اینکه تحقق یک معصیتی در جامعه عادی جلوه کند را مصداق اشاعه فحشا دانست و با بیان اینکه اگر عملی سبب شود که منکر در اجتماع از منکر بودن بیفتد و تبدیل به یک عمل عادی شود حرام است، تصریح کرد: تهیه و پخش گزارش از مجالس لهو و لعب و موسیقی‌های حرام اشاعه فحشا و حرام است.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین طائب همچنین در تبیین حکم فقهی تهیه و پخش گزارش از مجالس رقص، دو صورت را متصور دانست و افزود: گاهی گزارش از مجلسی است که در اجتماع عادی است بنابراین در این گزارش اشاعه فحشا تحقق پیدا نمی‌کند اما اگر بگوییم در این مجلس همسران مسؤولان کشور حضور دارند و کسانی هستند که مردم به طور معمول از آنها الگو می‌گیرند، حکم بر عدم انتشار است.

 

وی با بیان اینکه اگر ذره‌ای احتمال دهیم انتشار گزارش از کسانی که در این مجلس رقصیدند سبب عادی شدن آن در بین مردم می‌شود، نباید آن را انتشار دهیم، ابراز کرد: اشاعه فحشا مانند شراب است، شراب چه قلیل باشد و یا کثیر حرام است، بنابراین اشاعه فحشا هم اگر بر موضوعی صدق کرد، انتشار آن حرام است.

 

وی در تبیین حکم اینکه اگر گزارش مجلس حرام اشاعه فحشا نباشد، اما سبب غیبت شود نیز گفت: گزارش از مجالس حرام دو نوع است یک نوع گزارش از مجلس حرام است و بانیان آن معرفی نمی‌شوند و تنها نفس مجلس گفته می‌شود؛ بنابراین بر این گزارش عنوان حرامی نه از باب اشاعه فحشا و نه از باب غیبت صدق نمی‌کند.

 

استاد درس خارج حوزه علمیه قم اظهار داشت: اگر گزارش از مجلس حرام همراه با معرفی افرادی باشد که مرتکب حرام شده‌اند در اینجا نه تنها عنوان غیبت صدق می‌کند، بلکه عنوان آبرو بردن نیز صدق می‌کند و حرام است؛ هرچند افرادی که در این مجلس حرام شرکت کردند فاسق هستند.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین طائب در توضیح حکم شرعی شرکت افراد در مجالس رقص و غنا با بیان اینکه اگر رقص را از گناهان صغیره بگیریم بر رقص وعده حرام داده نشده و حدی نیز تعریف نشده است، گفت: عنوان مؤمن بر فاسق صدق نمی‌کند، از این‌رو بردن آبروی فاسق اشکالی ندارد اما بردن آبروی مؤمن اشکال دارد.

 

وی در تبیین بیشتر این موضوع با طرح این سؤال که آیا مؤمن قسیم فاسق است، یعنی یک کافر، یک مؤمن و یک فاسق قسیم هستند یا نه، خاطرنشان کرد: فاسق قسیم مؤمن نیست بلکه مؤمن مقسم از برای مؤمن عادل و مؤمن فاسق است؛ بنابراین فاسق قسیم مؤمن نیست بلکه می‌تواند قسمی از مؤمن باشد.

 

استاد درس خارج حوزه علمیه قم مؤمن را به عادل و فاسق تقسیم کرد و افزود: اگر کسی مرتکب گناه کبیره نشود مؤمن است، اما اگر کسی مرتکب گناه کبیره شد از ایمان نمی‌افتد بلکه از عدالت خارج می‌شود یعنی نمی‌توان پشت سر او نماز خواند.

 

وی با طرح سؤال دیگری درباره غیبت مؤمن اعم از عادل و فاسق، به روایتی از مرحوم کلینی در وسائل الشیعه جلد ۱۲ صفحه ۲۸۹، اشاره کرد و گفت: اگر حرفی را درباره برادر مؤمن و دینی بزنید که دروغ باشد یا کاری را که انجام داده و برای آن حدی اجرا نشده در اجتماع پخش کنید، یعنی گناهی را که اگر شهود دیده بود و برای قاضی می‌گفت بر او حد اجرا می‌شد را جای دیگر بگویید، غیبت و حرام است.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین طائب با بیان اینکه فرد انجام دهنده گناه در خفا فاسق و از عدالت ساقط است، اظهار داشت: گناهان کبیره دو اثر دارد یک اثر مشروط بر آن است که شهود دیده باشد و به طور علنی انجام شود که این عمل مرتکب المعصیه را از عدالت می‌اندازد و اثر آن منوط به شهود شاهد نیست.

 

وی ادامه داد: اما اگر کسی در خفا مرتکب گناه کبیره شود، اگرچه فاسق و از عدالت می‌افتد، اما اگر این گناه خفی را علنی سازند، حکم آبرو بردن مؤمن درباره این موضوع نیز صدق می‌کند و افرادی که سبب علنی شدن آن باشند، اگر از دنیا بدون توبه بروند در جهنم مخلد خواهند بود چراکه غیبت کرده‌اند و خدای متعال کسی را که از فردی ایرادی را علنی و او را بی‌آبرو کرده است، عذاب خواهد کرد.

 

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه افشاگری مجلسی که فحشا است و بر آن عنوان بدعت صدق کند، حرام نیست بلکه معرفی بدعت‌گذار هم واجب است، ابراز کرد: تهیه و پخش گزارش از مجالس حرام و فحشا که به نیت اشاعه فحشا در جامعه و عادی سازی آن برگزار می‌شود و بر آن عنوان بدعت صدق می‌کند، اشکالی ندارد.