ماه مبارک رمضان زمان تامین کردن توشه آخرت است/ روزه جوارحی و روزه جوانحی چیست؟

حجت‌الاسلام حاج‌علی اکبری در جلسه شرح صحیفه سجادیه گفت: عالمی دیگر برای رشد و توسعه یافتن وجود ندارد. اگر این فرصت‌ها از دست برود دیگر فرصتی وجود نخواهد داشت. آخرت با تمام ابعاد و ظرفیت‌ها و عظمت‌های خودش در همین دنیا است و ما قدر نمی‌دانیم.

به گزارش خبرگزاری مهر، چهل و چهارمین جلسه از سلسله جلسات شرح صحیفه سجادیه، توسط حجت‌الاسلام حاج‌علی اکبری عصر روز دوشنبه ۲ تیر در مسجد۷۲ تن مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» برگزار شد.

حجت‌الاسلام حاج‌علی اکبری در آغاز با اشاره به دعای ۴۴ صحیفه سجادیه بیان داشت: این دعا در حقیقت نقشه راهی است برای مومنین تا بتوانند از ظرفیتهای بی پایان ماه مبارک رمضان به شایستگی استفاده کنند. دو مسئله اساسی در این دعای نورانی مطرح شده است. مطلب اول شناخت ماه مبارک رمضان و مطلب دوم برنامه عمل در این ماه است. بخش اول را در هفته پیش صحبت کردیم.

وی افزود:مطلع این دعای نورانی یک نوع رمز گشایی از ظرفیتهای ماه مبارک و به نوعی رونمایی از این ماه متفاوت است. از همین جمله اول که می‌فرمایند: “الْحَمْدُ لِلّهِ الّذِی هَدَانَا لِحَمْدِهِ” در واقع یک نوع برائت و استهلال داشته و ناظر بر زیباییها و ظرفیتهای این ماه بزرگ و عظیم است. اولیاء خدا یکسال در انتظار این ماه هستند زیرا که می‌دانند این ماه چیست. ماه مبارک رمضان تامین کننده توشه مخصوص آخرت است و مراقب باشید ماه رمضان شما مثل سایر ماههای دیگر نباشد. باید انتظار پویا و فعال در این ماه داشته باشیم به طوری که جسم، روح و روان در انتظار این ماه باشد.

حاج علی اکبری افزود: همان طور که در جلسه پیش مقدمه این دعای نورانی را مرور کردیم متوجه شدیم که جان کلام این قسمت از دعای مبارک است که می‌فرمایند: ” وَ الْحَمْدُ لِلّهِ الّذِی جَعَلَ مِنْ تِلْکَ السّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضَانَ ” این از آن راههای مخصوصی است که خداوند متعال بین خود و بندگانش قرار داده است. روش الهی هم ” سَبّلَنَا فِی سُبُلِ إِحْسَانِهِ ” است. انسان را می‌برد در این راه به شرط آنکه انسان خود را در این راه تسلیم کند او خودش ما را خواهد برد. برنامه‌ای که در این متن نورانی ارائه شده، با این کلمات آغاز می‌شود.

وی تصریح کرد: “اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَهَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ ” ما از خدای متعال در ذیل توسل به محمد و آل محمد و شفیع قرار دادن آن حضرت؛ توقع این است که خداوند به ما شناخت برتری و فضیلت، شکوه و عظمت این ماه را به ما الهام کند. از طرفی به ما کمک کند حرمت این ماه را پاس بداریم و به مناطق نهی شده این ماه وارد نشویم. اولین برنامه امام توسعه روزه حکمی (اجتناب از خوردن و آشامیدن از طلوع تا غروب آفتاب) به همه اعضاء و جوارح، این قدم اول است. “وَ التّحَفّظَ مِمّا حَظَرْتَ فِیهِ، وَ أَعِنّا عَلَى صِیَامِهِ بِکَفّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِیکَ ” همه اعضاء و جوارح را از معاصی حفظ کند. این روزه جوارحی می‌شود. این کار ساده و آسانی نیست و از کارهای بزرگ و مهم این ماه است. قسمت اول جنبه عمومی روزه در ماه مبارک است . ” وَ اسْتِعْمَالِهَا فِیهِ بِمَا یُرْضِیکَ ” و این قسمت جنبه اثباتی است. یعنی استفاده از اعضاء و جوارح در مسیر رضای الهی.

رئیس ستاد رسیدگی به امور مساجد در ادامه برنامه‌های این ماه بیان داشت: اگر کمی دنیا شناسی ما قوی باشد متوجه خواهیم شد که خداوند متعال در همین دنیا تمام فرصتهای لازم را برای شکفتن، طلوع کردن، پرواز کردن انسان فراهم کرده است. شما دیگر منتظر چه عالمی هستید؟ عالمی دیگر برای رشد و توسعه یافتن وجود ندارد. اگر این فرصتها از دست برود دیگر فرصتی وجود نخواهد داشت. آخرت با تمام ابعاد و ظرفیت و عظمتهای خودش در همین دنیا است و ما قدر نمی‌دانیم . اگر بدانیم که دنیا چقدر ارزشمند است در آن ثانیه شماری می‌کنیم. دنیا را نمی‌شناسیم زیرا که آخرت را نمی‌شناسیم. خداوند در همین دنیای فانی و دون فرصتی را برای ما ایجاد کرده که اگر قدر بدانیم، می‌توانیم ره صد ساله را یک شبه برویم و آن شب لیله القدر است.

وی در ادامه تفسیر دعای ۴۴ صحیفه سجادیه اضافه کرد: ” حَتّى لَا نُصْغِیَ بِأَسْمَاعِنَا إِلَى لَغْوٍ” من می‌خواهم در این ماه دیگر لغو و زیاده های بیهوده نشنوم. در این اینجا حضرت شما را یک مرحله بالاتر برده است. ” لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَى لَهْوٍ ” من با چشمم به سوی لهو و بیهوده‌ها و زیاده‌ها و ابتذال‌های دیداری پیشی نگیرم. حضرت در ادامه به دستها و پاها و همچنین در مورد مراقبت از خوراکیها اشاره می‌کنند. زبان ما گشوده نشود جز آنکه تو واجب کردی. همه اهتمام ما در ماه مبارک رمضان این باشد که از خدا پاداش بگیریم و از آنچه که باعث خشم تو می‌شود دوری کنیم.

حاج علی اکبری بیان کرد: تا به اینجا توصیف روزه جوارحی و از اینجا به بعد حضرت وارد یک مرحله بالاتری می‌شوند و آن روزه جوانحی است. ” ثُمّ خَلّصْ ذَلِکَ کُلّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِینَ، وَ سُمْعَهِ الْمُسْمِعِینَ، لَا نُشْرِکُ فِیهِ أَحَداً دُونَکَ، وَ لَا نَبْتَغِی فِیهِ مُرَاداً سِوَاکَ “. حضرت می‌فرمایند نه فقط چشم و گوش و دیگر اعضاء و جوارح حفاظت شده باشد، بلکه دل ما هم جز تو چیزی نخواهد. در کارها و اقدامات خود و گناهانی که ترک می‌کنیم فقط به دنبال رضای تو باشیم. این روزه، روزه جوانحی است. انسان باید به این سمت برود و تنها این را بخواهد. گویا انسان از خداوند می‌خواهد که هر آنچه که به او داده را عوض کند. ماه مبارک رمضان ماه متحول شدن است.

حاج‌علی اکبری در پایان جلسه بیان داشت: برنامه اول برنامه روزه است، روزه جوارحی و روزه جوانحی. اما برنامه دوم عبارت است از نماز. ابتدا صیام و سپس قیام. امام در ذیل کرامت محمد و آل محمد با ذکر صلوات و ادامه می‌دهند ” وَ قِفْنَا فِیهِ عَلَى مَوَاقِیتِ الصّلَوَاتِ الْخَمْسِ ” در اینجا امام اشاره دارند به نمازهای پنج گانه‌ای که در طول روز خوانده می‌شود. ماه مبارک رمضان ماه دستیابی به نماز حقیقی است. امام نمازی را که باید در این ماه به آن برسید در اینجا توضیح می‌دهند. نمازی که هم ظاهرش تمام است و هم باطنش.

وی افزود: در کمال طهارت و پاکیزگی، نمازی که در کمال دقت و در وقت خودش خوانده شود و اما برنامه سوم در ماه مبارک رمضان بازسازی کردن تمام خطوط تماس و ارتباطی واجب و مستحب را از مهر و محبت آکنده کنیم. واجبات مانند دیدار از پدر، مادر، خواهر، برادر و عمو و خاله و غیره است حال چه زنده باشند و یا فوت کرده باشند. اما برای کسانی که متاهل هستند وظیفه موکدی هم هست و آن همراهی کردن همسر در این راه. ماه مبارک رمضان وقت صله واجب است. ماه مبارک رمضان ماه بازسازی و تقویت همه خطوط اجتماعی از محبت و احترام است. به یاد داشته باشید تا ماه مبارک آغاز نشده مال و اموال خود را پاکیزه کنید. اگر بدهی و یا خمسی و یا زکاتی پرداخت نشده دارید، پرداخت کنید.

جلسه آینده از سلسله جلسات«شرح صحیفه سجادیه» اولین دوشنبه بعد از ماه مبارک رمضان، قبل از نماز مغرب و عشاء در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی«سرچشمه» به نشانی: میدان بهارستان نرسیده به چهارراه سرچشمه، انتهای خیابان شهید صیرفی پور برگزار می‌شود و شرکت در آن برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.