برخی با واژه حیا و آزادی مغالطه می کنند/ مراقب باشیم فرهنگ منحط غربی جای ارزش ها را نگیرد

آیت‌ الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) شنبه شب در جلسه درس اخلاق ماه مبارک رمضان که در دفتر رهبر معظم انقلاب در قم برگزار شد، با اشاره به روایات نخستین صفت اهل آخرت و خیر را کم رویی و با حیایی دانست و گفت: در فرهنگ جدید به گونه دیگری است و حیا و کم رویی نفی شده است و امروز بین این فرهنگ جدید و روایات فراوان در این زمینه باید یکی را پذیرفت.

حیا از صفات اهل آخرت است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، وی با بیان این‌که در روانشناسی امروز ما که از غرب گرفته شده حیا و خجالت مذمت شده است، ابراز داشت: روانشناسان می‌گویند انسان خجالتی نمی‌تواند حرفش را بزند و از خود دفاع کند و باید با این تربیت غلط مقابله کرد.

رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: در فرهنگ قدیمی‌ها حیا داشتن صفت مطلوب و مورد توجهی بود.

استاد اخلاق حوزه علمیه با بیان این‌که هنوز برخی از ارزش‌ها به صورت کم رنگ در برخی از نقاط جهان قابل مشاهده است، اظهار داشت:‌ برخی از عیب‌ها تابع نظام ارزشی است؛ در زمان‌های نه چندان دور در برخی از کشورها درآوردن کت خلاف عفت بود اما امروز در همان کشور زنان به شکل نا مناسب به خیابان‌ها می‌آیند.

نظام ارزشی در جهان تغییر پیدا کرده است

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر این‌که نظام ارزشی در جهان تغییر پیدا کرده است،‌ افزود: در هر جایی مردم چیزی را زشت می‌دانند که خلاف قانون، فرهنگ یا اخلاق آن جامعه باشد و کسی سراغ آن نمی‌رود چون در منظر مردم بی حیا و بی اخلاق جلوه می‌کند.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری یکی از ویژگی‌های فطری انسان را پوشش عیب‌های خود از دیگران ذکر کرد و گفت: حضرت آدم و حوا زمانی که از درخت ممنوعه خوردند بدی‌های آنها ظاهر شد و بدون آنکه فرهنگی تبلیغ کرده باشد که زشتی‌های خود را بپوشانید به صورت فطری با برگ‌ها خود را پوشاندند.

آیت‌الله مصباح یزدی ادامه داد: انسانی که عیبی دارد و آنرا از دیگران مخفی می‌کند فطری است و اشکالی ندارد اما اگر در صدد برطرف کردن آن عیب برنیاید و تنبلی کند این امر شایسته نیست.

وی با بیان این‌که انسان باید در صدد برطرف کردن عیب‌های خود برآید، گفت: وقتی انسان چیزی را نمی‌داند باید به دنبال حل آن برود و «لا حیاء فی الدین» یعنی همین، اما اگر به دنبال جواب و حل آن نباشد تنبلی کرده است.

رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: روانشناسان امروزی حیا را بد می‌دانند و می‌گویند بچه‌هایی که از این ویژگی برخوردار هستند نمی‌توانند حق خود را بگیرند.

انسان با حیا در صدد رفع عیب‌های خود بر می‌آید

استاد اخلاق حوزه علمیه با بیان این‌که حیا بد نیست، افزود: حکمت خجالت در انسان این است که وقتی کار زشتی از او سر زد و یا نقصی داشت، آن نقص اخلاقی و خلقتی خود را برطرف کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: حیا و خجالت بد نیست و هرچه این صفت در انسان قوی تر باشد بیشتر در صدد تکامل خود بر می‌آید؛ حکمت این‌که خدا این احساس را در انسان قرار داده این است که در صدد رفع زشتی‌های خود برآید.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با بیان این‌که انسان با توجه به دستورات الهی متوجه می‌شود چه اعمالی زشت و ناپسند است، ابراز کرد: وقتی دین بگوید کاری بد است انسان دین دار از انجام آن خجالت کشیده و مرتکب آن نمی‌شود.

برخی از رفتارهای ما از فرهنگ غربی متأثر شده است

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به این‌که متأسفانه ما در رفتارهای خود از فرهنگ غربی متأثر هستیم و خیلی از چیزها را بد نمی‌دانیم، گفت: اما خجالت نکشیدن را یاد گرفته و بچه‌های ما روز به روز بی شرم تر بار می‌آیند و مربیان آنها نیز افتخار می‌کنند که خجالتی بودن بد است و به بچه‌ها یاد می‌دهیم که خجالتی نباشند.

وی بیان کرد: حیا امری فطری و احساسی است که در اثر ظهور یک عیبی از انسان یا کار زشتی این احساس برای آن فرد به دست می‌آید که آن کار را زشت می‌داند و نمی‌خواهد دیگران متوجه آن شوند.

حیا در فرهنگ غربی مذموم است

رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان این‌که در فرهنگ اسلامی دایره حیا بسیار گسترده است، اظهار کرد: امروز در فرهنگ دنیا باید همه چیز علنی باشد و حیا داشتن عیب شمرده می‌شود در حالی که حیا اصل ایمان است.

استاد اخلاق حوزه علمیه با اشاره به روایات حیا را قرین ایمان خواند و افزود: اگر حیا از بین رفت ایمان نیز از بین می‌رود؛ فرهنگ جهانی اقتضا می‌کند که حیا چیز بدی است و انسان باید خود را از این قید و بندها رها کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این‌که حیا سبب می‌شود که انسان بدی‌های خود را برطرف کرده و آنها را تبدیل به خوبی کنند، گفت: حضرت آدم و حوا کار بد خود را با توبه جبران کردند.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری دایره حیا را منحصر به مردم ندانست و ابراز کرد: اولیای خدا نیز چون خدا را همیشه حاضر و ناظر می‌بینند خلاف نمی‌کنند؛ کسی که معتقد است خدا همه جا حضور دارد حیای او سبب می‌شود که گناه نکند.

آیت‌الله مصباح یزدی ادامه داد: خجالت از خدا در برخی از اولیای الهی به قدری زیاد است که حاضر می‌شوند در آتش جهنم بسوزند و آن گناه را بدتر از آتش جهنم می‌داند.

وی با بیان این‌که حیا برای جلوگیری از گناه مؤثر است، گفت:‌ عاملی که این قدر برای جلوگیری از گناه مؤثر است را عده‌ای می‌خواهند از ما بدزدند و می‌گویند حیا بد است، انسان را ضعیف بار می‌آورد و چنین انسانی نمی‌تواند از خود دفاع کند؛ این جزء مغالطاتی است که برخی آنرا دستاویز قرار می‌دهند.

حیا عامل رشد انسان است

رییس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به این‌که حیا و آزادی از جمله مواردی است که برخی در آن مغالطه می‌کنند، افزود: آزادی تا آنجا که به آزادی دیگران خدشه وارد نکند یک اصل شده است و گاهی استدلال می‌کنند که امام حسین(ع) نیز به مردم گفت آزاد باشید پس آزادی بد نیست،‌ در حالی که این مغالطه‌ است چون آزادی چند کاربرد دارد و آزادی از این‌که انسان در چنگال کسی باشد یا از دست شیطانی خلاص شود خوب است اما آزادی از اطاعت خدا، آزادی از کرامت انسانی و آزادی از شرف نوع ناپسند آن است.

استاد اخلاق حوزه علمیه با بیان این‌که برخی می‌گویند انسان با حیا نمی‌تواند از خود دفاع کند و حرفش را بزند، اظهار داشت: بله این حیا نیست و بی عرضگی است؛ حیا آن حالت احساسی است که انسان دلش نمی‌خواهد عیبی داشته باشد و در صدد این بر می‌آید که جهلش را برطرف کند و این عاملی برای رشد انسان است، اما چیزی که دیگران می‌گویند کاربرد غلط آن است.