حوزویان به زوایای هنر مدرن مسلط شوند

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی میرباقری، رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم،‌ پنج‌شنبه صبح در همایش ملی قرآن کریم و هنر که در سالن همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد،‌ گفت: اگر قرار است میان دین و هنر تلاقی برقرار شود، این امر وظیفه حوزه‌های علمیه و نیازمند پیشگامی در این موضوع است.

وی افزود: هنرمند آن انسانی است که احساسی از غیب این عالم در وی تحقق پیدا کرده است، احساسی که در دیگران تجلی نیافته است و می‌تواند به این احساس لباس زیبایی بپوشاند و آن را زبان‌دار کرده و با زبانی متناسب آن را به مخاطبان منتقل کند.

نویسنده و پژوهشگر حوزوی با اشاره به این‌که هنرمند پیش‌رو کسی است که گویا از جهان آینده و بزرگ‌تری متولد شده و آینده‌ها را احساس کرده است، اظهار کرد: هنرمند از طریق احساس غیبی خودش حرکت جدیدی در جهان ایجاد می‌کند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، وی اظهار کرد: در هنر مدرن آینده‌های مدرن در هنر ترسیم شده است و سعی می‌شود بر اساس هنر تحولات اجتماعی آینده شکل گرفته شود و حتی سامان یابد.

حجت‌الاسلام والمسلمین با بیان این‌که برخی معتقدند آغاز رنسانس با ایجاد تحول در هنر بوده است، خاطرنشان کرد: هنر اگر ناظر به یک غیب است و این غیب از کل هستی شروع می‌شود، باید معطوف به همه عرصه‌های وجودی انسان و نیز معطوف به بستر اجتماعی باشد.

هنر در بستر اجتماعی و فرهنگی جامعه شکل می‌گیرد

رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم ابراز کرد: هنر در رابطه با تاریخ و اجتماع است، هنر حتما باید در دامن یک اندیشه فلسفی تاریخی و دانش‌های اجتماعی پیوسته به او شکل بگیرد.

وی با اشاره به این‌که هنر ناشی از یک نوع تعلق خاطر انسان و گرایش درونی وی است، گفت: انسان به تنهایی هیچ دانشی مانند هنر را تولید نمی‌کند،‌ انسان نمی‌تواند در خلاء بیندیشد، بلکه در یک فضای اجتماعی نفس می‌کشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری خاطرنشان کرد: انسان‌های عادی از بستر اجتماعی و فرهنگی جامعه استفاده می‌کنند،‌ یک انسان در فضای جامعه و حتی تحت تأثیر بسترهای مدرن قرار می‌گیرد.

وی ابراز کرد: نمی‌توان بر روی بستر تاریخی هنر خط کشید، دانش و هنر دارای یک هم‌افزایی با بسترهای اجتماعی است، همچنین هنر در فرآیند توسعه و نیازهای فرهنگی اجتماعی جامعه تأثیرگذار است.

نویسنده و پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: انسان در پذیرش الوهیت و توحید به طور تکوینی آزاد است،‌ اما باید بداند ناچار از پذیرش سلطه دو ولایت طاغوت یا ولایت الله است، در هر جنبه از جنبه‌های زندگی انسان طاغوت یا ولایت الله حاکم است.

قرآن برای القای مفاهیم نیازی به خیال‌انگیزی ندارد

وی ابراز کرد: هنرمند اختیار دارد، اما این اختیار در بسترهای تاریخی اجتماعی به بلوغ می‌رسد و هنرمند می‌تواند این بستر تاریخی اجتماعی را انتخاب کند، باید این هنر توسط علوم قانون‌مند و قاعده‌مند شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری با اشاره به این‌که اگر هنر در بستر تقابلات هنر و جامعه در دستگاه حق شکل گرفته باشد، آن هنر متناسب با دستگاه حق است، ابراز کرد: رسالت هنر بیش از رسالت تربیت شخص و تربیت تاریخی و اجتماعی است.

وی ادامه داد: قرآن جوشش تاریخ بشر برای هدایت اجتماعی است، قرآن با همه ساحت‌های وجودی انسان سخن می‌گوید، قرآن فلسفه محض یا هنر محض نیست، قرآن وقتی معقول‌ترین مباحث را می‌گوید از موج احساس پر است.

رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم ابراز کرد: قرآن محور تکامل تاریخ است و زبان آن زبان خاص خودش است، آیات قرآن با همه هستی انسان بازی می‌کند،‌ قرآن نیاز به خیال‌انگیزی ندارد، حقایق قدسی نیاز به اضافه کردن خیال ندارد.

وی بیان کرد: قرآن تجلی جلال و جمال خداوند است،‌ در قرآن خدای متعال تمام ظرفیت غیب را تجلی داده است،‌ هم در آن جمال الهی و هم جلال الهی وجود دارد،‌ آیات بهشت آمیخته به جلال الهی است و آیات جهنم آمیخته به جمال الهی است.

زبان اهل‌بهشت زبان قرآن است

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری اظهار کرد: هنر باید دستی در غیب داشته باشد، آن‌چه که می‌توانسته است از غیب در کتابی به نام قرآن آمده است، قرآن باید زبان محوری گفت‌وگوی بشر شود.

وی خاطرنشان کرد: این که قرآن محور گفت‌وگو شود نه به این معنا است که با زبان آیات سخن گفته شود، بلکه زبان تمام علوم باید زبان قرآن شود، باید ادبیات عمومی و تخصصی بشر از زبان قرآن فراوری شود.

رییس فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره به این‌که زبان اهل بهشت زبان قرآن است، ادامه داد: قرآن محور تکامل تاریخی هنر و همه زوایای آن است، رابطه قرآن و هنر رابطه جزیی نیست.

وی گفت: قرآن باید محور تکامل ادبیات و علوم شود، همان‌گونه که ادبیات علمی و هنری مدرن زاییده ایدوئولوژی مدرن است، علوم باید مستند به قرآن شود و از قرآن بجوشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری با بیان اینکه پژوهش‌های قرآنی شرط مستند شدن علوم به قرآن است، خاطرنشان کرد: حوزویان باید به زوایای هنر مدرن مسلط شوند و الزامات عبور از هنر سنتی به مدرن مستند به فرهنگ قرآن را استنباط کنند.